Diş kisti, çene kemikleri veya çene etrafındaki yumuşak dokularda oluşan, sıvı dolu, kistik yapıdır. Diş kistleri, genellikle diş köklerinin etrafında veya diş pulpasının çevresinde meydana gelir. Teşhisi ve tedavisi diş hekimi veya diş cerrahı tarafından yapılmalıdır. Erken teşhis ve tedavi, kistin büyümesini engelleyebilir ve çevre dokuların korunmasına yardımcı olabilir.
Diş Kisti Belirtileri
- Diş çevresinde çene bölgesinde zamanla artan şişlik
- Kist büyüdükçe diş ve çene bölgesinde ağrı
- Diş etinde renk değişmeleri ve diş eti çekilmesi
- Komşu dişlerde yer değiştirmesine sebebiyet verebilecek baskı
- Diş sallanması
- Ağız içinde veya çiğneme kasları etrafında baskı ve yutma veya çiğneme güçlüğüne neden olabilir.
- Eğer kist enfekte olursa, etrafında iltihaplanma ve enfeksiyon belirtileri ortaya çıkabilir. Bu durumda ağızda kötü koku ve tat bozuklukları da görülebilir.
Bu belirtileri fark ettiğinizde telaşlanmayın, bu konuda yapılabilecek en sağlıklı adım bir diş hekimi randevusu almaktır. Diş hekimi, muayene ve röntgen sonuçlarına dayanarak kist var ise türünü, büyüklüğünü ve etkilediği alanları tespit edecektir. Hastanın endişelerini dikkatlice dinleyerek, tedavi seçeneklerini açıklayacak ve olası sonuçları paylaşacaktır.
Diş Kisti Nasıl Oluşur?
Genellikle dişin kökünün çevresindeki dokuların anormal bir şekilde çoğalması ve bir kist oluşturması sonucu meydana gelir.
Diş kistinin oluşumuna neden olan ana faktör, diş kökündeki enfeksiyonlardır. Diş kökü enfeksiyonları, genellikle diş çürüğüne veya dişteki travmalara bağlı olarak başlar. Diş çürüğü, bakterilerin dişin sert dış yüzeyini aşındırmasına ve dişin iç dokularına ulaşmasına neden olur. Travmalar, dişteki kırık veya çatlaklar nedeniyle dişin iç dokularının açığa çıkmasına ve enfeksiyon riskinin artmasına yol açar.
Enfeksiyonlu diş dokuları, vücudun bu durumu önlemek için bir savunma mekanizması olarak kist oluşturabilir. Diş kökü etrafındaki hücreler, enfeksiyonlu dokuların etkisi altında anormal bir şekilde çoğalarak, sıvı dolu bir yapı oluştururlar ve bu yapı zamanla kist olarak büyümeye devam eder. Kistin oluşmasında diğer faktörler de katkıda bulunabilir. Bunlar arasında diş apseleri, çürük dişlerin tedavi edilmemesi, diş eti hastalıkları, travmalar ve bazı genetik faktörler sayılabilir.
Diş Kisti Tedavisi
Kistin türüne, boyutuna, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bu tedaviler kanal tedavisi gibi konservatif tedaviler olabileceği gibi diş kisti ameliyatları başlığı altında inceleyebileceğimiz diğer tedavileri yöntemleri de olabilir
Kistin boyutu küçükse ve belirtiler yoksa, takip etmek ve düzenli olarak röntgenle izlemek gibi yada mevcut dişe yeniden kanal tedavisi yapılması gibi konservatif yaklaşımlar uygulanabilir. Ancak, kistin büyüklüğü artarsa, belirtiler varsa ve veya çevre dokulara zarar verme riski varsa, cerrahi tedavi genellikle tercih edilir.
Diş Kisti Ameliyatı
Diş kisti tedavisinde uygulanan ameliyat yöntemleri ve diğer tedavi tekniklerini alt başlıklarla şu şekilde anlatabiliriz.
Kistin Cerrahi Yöntemlerle Çıkartılması
Cerrahi müdahale, diş kistinin tamamen çıkarılmasını içerir. Diş hekimi veya çene cerrahı, lokal anestezi altında kisti açar ve içini boşaltır. Bu tedavi yöntemi, genellikle basit ve etkili bir tedavi seçeneğidir.
Kistin Fenestre Edilmesi
Eğer kist, büyük bir cerrahi müdahale gerektirmeden basit bir cerrahi yöntemle boşaltılabilirse, “fenestration” adı verilen bir işlem uygulanabilir. Bu yöntemde, kistin içeriğinin bir kısmı boşaltılır ve kistin üzerine yapılan bir pencere ile drenaj sağlanır. Böylece kistin boyutu azalır ve küçük bir boyuta gelince daha non-invaziv bir operasyon ile kist alınır.
Apikotomi veya Apikal Rezeksiyon Ameliyatı
Bazı durumlarda, kist dişin kök ucu bölgesinde oluşmuşsa ve kök kanal tedavisi ile yeterince tedavi edilemiyorsa, apikotomi adı verilen bir ameliyat gerekebilir. Bu işlemde, dişin kök ucu kısmı açılır ve kistin içeriği temizlenir. Daha sonra kök ucundaki uç kısmı kapatmak için dikiş atılır.
Diş Çekimi
Eğer diş kisti, çürümüş, hasar görmüş veya tedavi edilemez hale gelmiş bir dişle ilişkilendiriliyorsa, diş çekimi gerekebilir. Diş çekimi, kistin temizlenmesini ve iyileşmeyi kolaylaştırabilir.
Diş Kisti Tedavi Olunmazsa Ne Olur?
Diş kisti tedavi edilmezse, bazı ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Diş kistleri, zamanla büyüyebilir ve çevre dokulara baskı yaparak çeşitli sorunlara neden olabilir. İşte tedavi edilmeyen diş kistlerinin olası sonuçları şunlar olabilir:
- Diş kaybı
- Çene kemiğinde Hasar
- Sinüs Sorunları
- Enfeksiyonlar
- Komşu dişlerde problemler
- Cerrahi komplikasyonlar
- Genel sağlık riski
Tedavi olmak, diş kistlerinin olası zararlarını önlemeye yardımcı olabilir ve sağlıklı bir ağız ve çene yapısının korunmasına katkı sağlar.
Diş Kisti Oluşmaması İçin Nelere Dikkat Edilmeli
En yaygın olarak görülen Enflamatuar Odontojenik kistler daha ziyade dişlerin enfeksiyondan kaynaklandığı için dişlerinizi düzenli olarak fırçalamak ve diş ipi kullanmak, diş çürükleri ve diş eti hastalıklarını ve buna bağlı olarak kist oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Dişlerin ve diş etlerinin temiz ve sağlıklı kalması, bu riski azaltır. Diş Travmalarına Dikkat edin, dişlere yönelik travmalar (darbeler, kazalar vb.), bu riski artırabilir. Aynı zamanda yapılan daha önceki başarısız diş tedavileri kist oluşmasına neden olabilir örneğin; başarısız kanal tedavisi. Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi, diş ve diş eti sağlığını olumsuz etkiler ve diş kisti oluşmasında sebep olabilir.
Diş Kisti Yayılır mı?
Diş kisti, genellikle yavaş büyüyen ve genişlemeyen bir yapıdır. Ancak, tedavi edilmezse veya ihmal edilirse, çevredeki dokulara etki ederek zamanla yayılabilir.
Diş Kisti ve Diş Apsesinin Farkı
Kronik apseler uzun dönem sonunda enflamatuar odontojenik kistlere dönüşebilirler bu ayrım ancak bir diş hekimi tarafından diş muayenesi ile yapılabilir. Diş kisti veya diş apsesi sorunlarınız varsa gecikmeden tedavi olmanız önemlidir. Kliniğimizden randevu almak isterseniz bize Whatsapp, arama veya e-posta yolu gibi birçok kanaldan ulaşabilirsiniz.
